Doktora Tezi Yazdırma

Lisansüstü eğitimin basamaklarından olan doktora tezi yazdırma süreci özellikle zorludur. Konu hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için yazımızı okuyabilirsiniz.

Lisansüstü eğitimde doktora tezi yazdırma sürecini anlamak için öncelikle doktora eğitimini anlamak gerekir. Doktora eğitimi, öğrencilere bağımsız araştırma yapma, bilimsel problemleri, verileri geniş ve derin bir bakış açısı ile irdeleyerek yorum yapma, analiz etme ve yeni sentezlere ulaşmak için gerekli becerilerin kazandırılmasının amaçlandığı bir eğitim sürecidir. Doktora öğretimi, doğrusu, diğer birçok noktanın yanı sıra yeni varsayımlar ve teoremleri doğrulamaya, bunlar çerçevesinde yeni yöntemler geliştirmeye ve bu yöntemleri yeni alanlara uygulamaya yönelik bir öğretim derecesidir. Bilim insanı yetiştirmede en önemli basamak olan doktora eğitiminde bireye ve olaylara farklı bir açıdan bakabilme ve yorum getirme, araştırmalarıyla bilime yeni bir bakış, yeni bir yorum ve bilgiye katkı yapabilme becerisi kazandırılmalıdır. Öğretim üyeleri de şüphesiz bu süreçte bireylere teorik ve uygulamalı eğitimle rehberlik edebilmelidir.

Doktora Eğitimi ve Tez Süreci

2016 yılında Yükseköğretim Kurulu tarafından Resmi Gazete’de yayımlanan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’ne göre, doktora sürecinin aşamaları ders dönemi, yeterlik sınavı ve doktora tezi yazdırma sürecidir. Doktora programının süresi bilimsel hazırlıkta geçen süre hariç derslerin verildiği dönemden başlamak üzere en az sekiz yarıyıl en fazla on iki yarıyıldır. Ders aşamasını başarıyla tamamlayan doktor adayları yeterlik sınavına alınırlar. Yeterlik sınavı, öğrencinin alanındaki temel konular ve kavramlar ile doktora çalışmasıyla ilgili bilimsel araştırma derinliğine sahip olup olmadığının ölçülmesidir. Bu sınav yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölüm halinde yapılmaktadır.

Başarı ile geçen öğrenciler tez aşamasına başlarlar. Enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile bir ay içinde tez izleme komitesi oluşturulur. Tez izleme komitesinde öğrencinin danışmanı, enstitü anabilim/anasanat dalı içinden ve dışından birer üye olmak üzere toplam üç öğretim üyesi bulunmaktadır. Bu aşamadan sonra öğrenci, yapacağı araştırmanın amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan tez önerisini hazırlar. Ardından en geç altı ay içinde tez izleme komitesi önünde sözlü olarak savunur. Böylece tez önerisini başarıyla savunan öğrenciler en erken üç kez tez izleme komitesine çalışmasını sunar. Bundan sonra tezini jüri önünde savunma adımına geçebilir. Tezi kabul edilen öğrenciler başarılı olarak değerlendirilir.

Doktora Tezi Yazdırma Süreci ve Önemi

Şüphesiz, doktora eğitiminin çıktıları çok çeşitli ve karmaşıktır. Bu çıktılar doktor adaylarının görüş ve tecrübelerine göre üç başlık altında toplanabilir. Doktora eğitiminin çıktılarından ilki kuşkusuz bireyin bağımsız bir bilim insanı olarak yetişmesidir. Birey elbette ki doktora eğitimi sırasında araştırma projelerini yürütmek, öğretmek, uygulamak, diğer bilim adamlarıyla iş birliği içinde çalışmak, hakem incelemesinden geçmiş yayınlar yazmak için öz yeterlik kazanmaktadır. Çıktılar arasında ikinci olarak bireyin doktora eğitimi deneyiminden duyduğu tatmin gelmektedir. Burada bireyin duyduğu tatmin unvan elde etme veya akademik üretkenlik gibi doktora eğitiminin diğer sonuçlarıyla bağlantılıdır. Son olarak bitirme süresi de doktora eğitiminin çıktıları arasındadır. Doktora eğitiminin hangi alanda olduğu, finansal boyutlar, kurumdan alınan danışmanlığın nicelik ve niteliği, herhangi bir işte çalışıp çalışmamak ve aile geçmişi gibi birçok faktör elbette ki bitirme süresini etkilemektedir. Öğrenen özellikleri ve akademik katılım ise kuşkusuz doktora eğitimi çıktılarını etkileyen belirgin faktörler arasında yer almaktadır.

Yükseköğretim Kurulu, doktora eğitimini tamamlayan bireylerin hangi nitelik ve yeterliklere sahip olacağını Türkiye Yükseköğretim Yeterlikler Çerçevesinde belirlemiştir. Yükseköğretim alanında yeterlilik, herhangi bir yükseköğretim derecesini başarı ile tamamlayan bir kişinin neleri bilmesi, neleri yapabilmesi ve nelere yetkin olması gerektiğini bütünüyle ifade etmektedir ve doktora tezi yazdırma aşamasında oldukça önemlidir.. Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi ise, ulusal düzeyde bir eğitim sistemindeki yeterlilikleri ve bunların birbirleriyle ilişkilerini açıklar. Bu sistem aracılığıyla, yükseköğretimde tüm yeterlilikler ve diğer öğrenme kazanımları açıklanabilir ve tutarlı bir şekilde birbiri ile ilişkilendirilebilir. Dolayısıyla, Türkiye’de yükseköğretim yeterlilikler çerçevesi doktora eğitimi yeterlilikleri;

yeterli alan bilgisi ve alanıyla ilişkili diğer disiplinlerle ilişki kurabilme,
alanıyla ilgili ileri düzeyde araştırma yapabilme,
özgün bir araştırma tasarlayabilme ve analiz,
sentez ve değerlendirme becerilerine sahip olma,
bağımsız çalışabilme ve sorumluluk alabilme yetkinliği,
öğrenme yetkinliği,
iletişim ve sosyal yetkinlik,
alana özgü yetkinlikler

şekilinde kabul görmüştür.

Doktora Tez Yazdırma — Doktora Tezi Yazdırma

Bilim Doktoru Ünvanı

Doktora eğitimini başarı ile tamamlamış birisi “bilim doktoru” unvanını almaya hak kazanmıştır. Böylece bilim insanı olma yolunda ikinci ve en önemli adımı atmıştır. Bilim doktoru unvanını almış olan birisinin yapacağı yanlışlıklar sosyoekonomik hayatta birçok zarara yol açabilir. Tıpkı tıp doktorunun yapacağı yanlışlıkların insan hayatını tehlikeye soktuğu gibi. Bundan dolayı doktora tezi yazdırma süreci hassasiyet gerektirir. Şen (2013), bu tür zararlara yol açmamak için bazı noktalara dikkat edilmesi gerektiğini savunmaktadır. Bunların arasında;

kişinin çalıştığı konunun felsefesini bilmesi,
bilim felsefesi ve mantık ilkeleri ile çıkarım yapabilmesi,
çalıştığı konu üzerinde eleştirel tartışmalara girebilmesi,
akademik çalışmalarında özgün bir yeniliğin (orijinallik) bulunması,
diğer akademisyenlerle bilgi alış verişi sağlayabilmesi,
dili iyi kullanması yer almaktadır.

İyi yetişmiş doktora öğrencileri hem üniversiteler hem de fakülteler için değerlidir. Başarılı bir doktora tezi yazdırma süreci; öğrencileri kuşkusuz iyi bilim adamları olarak geliştirir. Doktora eğitimi başarısı programın tamamlanması ve bilgi yaratılmasını temsil eden faktörlerle ilişkili olarak incelenir. Bu faktörler yaygın olarak şu şekildedir;

kabul sürecinde seçici olma,
öğrenci desteği,
öğrenci danışman ilişkisi,
disiplinli araştırma,
öğrenci ilgisi.

Öğrenci Görüşleri

Öğrenciler doktora eğitimlerini kişisel ve mesleki güdülenmenin birleşiminden oluşan çeşitli nedenler için sürdürmektedirler. Mesleki güdülenme araştırmacı ya da öğretim üyesi olarak yeni bir iş elde etmeyi içermektedir. Kişisel güdülenme ise araştırma ve fikir alış verişi için duyulan içsel istektir. Veya henüz cevapları yeteri kadar anlaşılmayan özgün sorular sormak için duyulan isteği içermektedir. Doktora tezi yazdırma doktora eğitiminin bir parçasıdır.

Bazı öğrenciler doktora sürecini faydalı bulurlar. Bazıları da kuşkusuz kişisel fedakârlıklar, hayatta bazı tecrübelere ara vermek, bölümle ilgili problemler, desteksizlik, tezi tamamlamada yaşanan zorluklar ve maddi yetersizlikler gibi ciddi zorluklarla karşı karşıya gelmektedir. Dolayısıyla doktora programını yarıda bırakmaktadırlar. Ayrıca doktora öğrencilerinin;

sosyal iş çevreleri,
sosyo-demografik ve istihdam özellikleri (cinsiyet, çalışma alanı, kurumlar, fon türü),
doktora programı özellikleri,
kişisel ve psikolojik faktörler de öğrencilerin doktora programlarını yarıda bırakmalarının nedenleri arasındadır.

Sonuç Olarak Doktora Tezi Yazdırma

Sonuç olarak, yüksek lisans eğitiminden sonra doktora eğitimi başlamaktadır. Bu süreç öğrencilerin akademisyen olarak adlandırılmalarında önemlidir. Doktora tezi öğrencinin bütün akademik hayatında onunla beraberdir. Bu önemli çalışmayı yaparken çalışmanın her aşamasında öğrenciler desteğe ihtiyaç duymaktadır.

Öğrenciler kendi danışmanlarına çok sık başvuramadığı için ya da başka sebeplerden dolayı desteğe ihtiyaç duymaktadır. Bu süreçte doktora öğrencilerine akademik danışmanlık hizmeti vermekteyiz.